Hàng trăm tấn vàng được vận chuyển đến Mỹ: Điều gì đang diễn ra?

Trong bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu đầy biến động, giá vàng liên tục tăng mạnh. Gần đây, sự chênh lệch giá giữa hai trung tâm giao dịch vàng lớn là London và New York đã tạo ra làn sóng vận chuyển vàng quy mô lớn qua Đại Tây Dương. Điều gì đang thúc đẩy xu hướng này? Liệu thị trường vàng có nguy cơ thiếu hụt nguồn cung?

Dòng chảy vàng từ London đến New York

Thông thường, giá vàng tại London và New York có xu hướng đồng nhất. Tuy nhiên, thời gian gần đây, giá vàng trên sàn Comex tại New York cao hơn đáng kể so với giá giao ngay tại London, có thời điểm chênh lệch lên đến 50 USD/ounce.

Khoảng cách giá này đã mở ra cơ hội kinh doanh hấp dẫn cho giới đầu tư, khiến họ nhanh chóng vận chuyển vàng từ London sang New York để tận dụng mức giá tốt hơn, thu về lợi nhuận hàng trăm triệu USD.

Từ sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11/2024, lượng vàng lưu trữ tại Comex đã tăng thêm hơn 20 triệu ounce, trị giá khoảng 60 tỷ USD. Phần lớn lượng vàng này đến từ kho dự trữ tại London.

Một tình huống tương tự từng diễn ra vào năm 2020 khi đại dịch Covid-19 gây gián đoạn thị trường vàng, dẫn đến mức chênh lệch giá lớn giữa hai trung tâm giao dịch.

London hiện là trung tâm giao dịch vàng vật chất lớn nhất thế giới với hơn 8.500 tấn vàng được lưu trữ (tính đến tháng 1/2025). Thành phố này có hệ thống kho chứa do các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase và HSBC quản lý, cùng với kho dự trữ vàng của Ngân hàng Trung ương Anh (BoE).

BoE thường được coi là nơi lưu trữ vàng an toàn với chi phí thấp. Tuy nhiên, do nhu cầu chuyển vàng sang Mỹ tăng vọt, cả kho thương mại lẫn kho dự trữ tại BoE đều ghi nhận dòng chảy vàng lớn nhất kể từ năm 2012.

Mặc dù vẫn còn nguồn dự trữ dồi dào, BoE đang gặp thách thức trong việc xử lý yêu cầu rút vàng, do hạn chế về nhân lực và cơ sở hạ tầng. Điều này khiến nhiều khách hàng phải chờ đợi hàng tuần, đồng thời làm giá vàng tại London bị chiết khấu so với giá giao ngay.

Thông thường, vàng được vận chuyển bằng đường hàng không trên các chuyến bay thương mại, nhưng do giá trị cao, các công ty bảo hiểm áp đặt giới hạn nghiêm ngặt về khối lượng vàng có thể vận chuyển trên mỗi chuyến bay.

Ngoài ra, một trở ngại khác trong việc vận chuyển vàng từ London sang New York là sự khác biệt về tiêu chuẩn thỏi vàng. London sử dụng thỏi 400 ounce, trong khi New York yêu cầu thỏi 100 ounce hoặc 1 kg. Vì vậy, vàng thường phải được đưa đến các nhà máy tinh luyện ở Thụy Sĩ để đúc lại theo tiêu chuẩn phù hợp trước khi chuyển sang Mỹ. Điều này gây ra tình trạng chậm trễ và tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng.

Hiện tại, với nhu cầu vận chuyển vàng tăng mạnh, thời gian chờ tại các nhà máy tinh luyện đã kéo dài hơn nhiều so với trước đây.

Động lực đằng sau xu hướng vận chuyển vàng

Ngoài rủi ro liên quan đến chính sách thuế quan mà chính quyền Trump có thể áp dụng với vàng nhập khẩu, giá vàng còn được hỗ trợ bởi hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương, đặc biệt tại các nền kinh tế mới nổi.

Kể từ khi Nga bị áp đặt lệnh trừng phạt sau xung đột tại Ukraine, nhiều quốc gia đã đẩy mạnh dự trữ vàng để giảm phụ thuộc vào đồng USD. Trong năm 2024, các ngân hàng trung ương đã mua hơn 1.000 tấn vàng, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp mức mua vào vượt ngưỡng này.

Các chuyên gia của Goldman Sachs dự báo giá vàng có thể chạm 3.100 USD/ounce vào cuối năm 2025, phản ánh nhu cầu gia tăng từ cả các chính phủ và nhà đầu tư cá nhân.

Không chỉ vàng, bạc cũng được săn đón

Không chỉ vàng, bạc cũng đang được vận chuyển bằng đường hàng không sang Mỹ để tận dụng mức giá chênh lệch. Thông thường, bạc ít khi được vận chuyển theo cách này do có khối lượng lớn và giá trị thấp hơn vàng, nhưng mức chênh lệch giá hiện tại đã khiến điều này trở nên khả thi.

Dù bạc ít có khả năng bị áp thuế nhập khẩu tại Mỹ, nhiều nhà đầu tư vẫn tranh thủ cơ hội kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá giữa hai thị trường.

Liệu Mỹ có định giá lại kho dự trữ vàng?

Sự tăng giá mạnh của vàng đã làm dấy lên suy đoán rằng chính phủ Mỹ có thể định giá lại kho dự trữ vàng của mình để tăng giá trị tài sản quốc gia. Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã bác bỏ khả năng này.

Hiện nay, vàng trong kho dự trữ của Mỹ được định giá ở mức 42,22 USD/ounce, một con số đã được ấn định từ năm 1973. Nếu chính phủ điều chỉnh mức định giá này theo giá thị trường, giá trị dự trữ vàng của Mỹ có thể tăng thêm hàng trăm tỷ USD, giúp giảm bớt áp lực phát hành trái phiếu chính phủ.

Tuy nhiên, bất kỳ sự thay đổi nào cũng cần có sự phê duyệt từ Quốc hội, và cho đến nay, chưa có dấu hiệu nào cho thấy Mỹ sẽ thực hiện bước đi này.